تحلیل تحولات عراق و انتخابات پارلمانی

به گزارش برنا؛ دکتر حسین حاجی، کارشناس مسائل سیاسی و بین الملل، راجع به تحولات عراق و انتخابات پارلمانی این کشور بیان کرد: تقسیم بندی پست های کلیدی این کشور، یک قانون نانوشته است. در هیچ قانون و یا عنوان اساسی عراق، به این موضوع تاکید نشده است. این تقسیم بندی بر اساس توافق رهبران سیاسی گروه ها و احزاب در عراق است. به گونه ای که نخست وزیری برای شیعیان، ریاست جمهوری برای کردها و ریاست پارلمان با اهل سنت است.

وی افزود: مشکل مردم اساساً این تقسیم بندی نیست. دموکراسی به معنای واقعی از سال ۲۰۰۳ یعنی بعد از برکنار شدن صدام، شکل گرفت و انتخابات با مولفه‌هایی نزدیک به واقعیت خود، برگزار شد. جای خوشبختی است که با توجه به تحولاتی که در عراق، به ویژه بعد از سرنگونی نظام دیکتاتوری صدام اتفاق افتاد، سرعت رشد و بلوغ سیاسی مردم عراق، زبانزد خاص و عام شده است. همچنین مردم عراق در توسعه سیاسی، از توسعه اقتصادی و اجتماعی پیشی گرفته اند.

برگزاری زودهنگام انتخابات پارلمانی، سرفصلی جدید از تحولات سیاسی در عراق است.

کارشناس غرب آسیا اظهار کرد: با توجه به برگزاری زودهنگام انتخابات پارلمانی عراق، سرفصل جدیدی از تحولات سیاسی در این کشور در حال حادث شدن است. نکته ای که حائز اهمیت است، این است که انحلال مجلس توسط خود مجلس اتفاق افتاد و در تاریخ سیاسی عراق، این مورد بی نظیر بود. مردم مطالبات خود را مطرح کردند و رهبران سیاسی به مطالبات مردم پاسخ گفتند. جالب اینجاست که رهبران سیاسی، خود پارلمان را منحل کردند. این نشان از بلوغ سیاسی است.معمولا خیلی از رهبران سیاسی در زمان قدرت خود اجازه نمی دهند که پارلمان منحل شود. یک جنبش و همبستگی ارگانیک بین مردم و رهبران سیاسی وجود داشت تا با هم همگرا شوند.

این کارشناس درباره ارتباط دولت با پارلمان گفت: در این کشور نظام، ریاستی پارلمانی هست. به خاطر اینکه مجلس در راس امور سیاسی است‌. مشروعیت قدرت از پارلمان و مشروعیت پارلمان از مردم است.  بنابر این رئیس جمهور و نخست وزیر را پارلمان انتخاب می کند.  در این کشور، هر ائتلافی که بتواند دو سوم آرا را کسب کند، از نظر قانونی مشروعیت دارد و می‌تواند نخست وزیر را انتخاب کند. تاخیر در تغییر نخست وزیر در پارلمان ها طبیعی است. اما در عراق این موضوع سابقه نداشت.

نقش احزاب و عشیره ها در انتخابات وی درباره  نقش عشیره ها در انتخابات بعد از تغییر قانون بیان کرد: با اصلاح قانون انتخابات، لیست بسته را کنار زده و لیست باز را جایگزین آن کردند. این از مولفه های دموکراسی سازی نظام های سیاسی است.  بنابراین دموکراسی سازی عراق روبه جلو بوده است. همچنین سعی شده است تا حقی از توابع، عشیره ها و احزاب، ضایع نشود.

وی نقش احزاب در انتخابات با توجه به تغییر قانون تصریح کرد: در عراق  ۲۱ ائتلاف سیاسی و حدود ۲۰۰ حزب وجود دارد. این تعداد و حجم انبوهی از احزاب  سیاسی که برای مبارزه انتخاباتی آمدند، امر شایسته و مبارکی است. این نشان از  علامت های درخشان دموکراسی سازی در عراق است. 

این کارشناس بیان کرد:  عراق با نیروی استبداد و استکبار مبارزه می کند. فرقی نمی‌کند که این نیروها در درون مرز جغرافیایی و یا خارج از مرزها باشد. به ویژه که عراق توجه بیشتری به این نیروها در خارج از مرزها دارد.

وی درباره اقدامات آمریکا افزود: سناریوی آمریکا گام‌به‌گام است. اگر از وصل به قدرت ناکام بمانند، سعی می کنند از مکانیسم های تهاجمی غلط استفاده کرده و مشروعیت انتخابات را زیر سوال ببرند. اما تاریخ تحولات سیاسی عراق بعد از اخراج آمریکا، نشان می دهد که روز به روز بالندگی و پویایی  سیاسی عراق روز به روز افزون شده است.

برنامه زنده و تلویزیونی «کنکاش» شب گذشته 17 مهرماه با موضوع تحولات عراق و انتخابات پارلمانی این کشور، روی آنتن شبکه جام جم رفت.

برنامه تلویزیونی «کنکاش» با اجرای امیر علی‌عسگری شنبه‌ها ساعت 20:30 به وقت تهران از شبکه جهانی جام جم پخش می‌شود.